Karaburun, geçmişten bugüne birçok geleneği ve kültürü içerisinde barındırır. Kendine özgü yemekleri, mimari eserleri ve el sanatlarıyla dikkat çeker. Farklı farklı el sanatlarına sahip Karaburun, bu sanatı günümüzde de hala devam ettirmektedir. Değişik isimlere, motiflere ve hikayelere sahip olan bu el sanatları, Osmanlı zamanından bu zamana kadar Karaburun halkı sayesinde hala yaşamaktadır. Yöreye özgü en önemli el sanatları; Tel Kırması, Kalbur İğnesi, Karanfilli Kolye, Gelin Süpürgesi, Boncuklu Sepet ve Peset’tir. Bu el sanatları günümüzde hala üretilmekte ve çok fazla değer görmektedir. 

Tel Kırması

Tel kırması, Osmanlı’dan günümüze kalan ve Karaburun yöresinde yaygın olarak kullanılan bir işleme tekniğidir. Türk el nakışının en özgün sanatlarından biri olarak kabul edilir. Tel kırması tekniğinin özel yassı bir iğnesi ve madensel yassı bir teli vardır. Yapılırken teli makasla kesmek yerine elle kırdıklarından bu ismi almıştır. Bu teknikle; başörtülerine, çarşaflara ve yatak örtülerine farklı farklı motifler işlenir. Eskiden gelinlerin çeyizlerinde olmazsa olmazlarından biri bu teknikle işlenen eşyalardır. 

Günümüzde tel kırma tekniği denilince akla, Şerife Zorlu teyze geliyor. 2020 yılında tel kırma tekniğiyle işlediği Türk Bayrağı oldukça ilgi görmüştür. Yapılan bu bayrak, Şerife Zorlu’nun hayalini gerçekleştirmek için, Anıtkabir’e hediye edilmiştir. 

Karanfilli Kolye

Karanfil kolyesi, Karaburun’un bir geleneğidir. Bu kolyeler, çok eski düğün geleneğinden kalma bir gelenektir. Eskiden gelinlere parfümün olmadığı zamanlarda güzel kokmaları ve gelinle damadı nazardan koruması için karanfil kokulu kolyeler yapıp takarlardı. Bu her gelinde olması gereken bir eşyaydı ve her gelin bu kolyeyi takardı. Günümüzde de bu kolyelerin yapımı hala devam etmekte ve oldukça fazla satılmaktadır. 

Gelin Süpürgesi 

Gelin süpürgesi, gelinlerin çeyizinde bulunan bir eşyadır. Gelinin çeyizine koyulacak süpürgeler süslenir ve bu şekilde konur. 

-----

Günümüzde, Karaburun’da kurulan Karaburun Kadın Kooperatifi ve Karanfil Kokulu Kadınlar, bu eski gelenekleri sürdürmekte ve yukarıda bahsedilen birçok el işini yapıp satmaktadır. 

Karaburun Kadın Kooperatifi, 2003 yılında kurulmuştur. Kooperatif, Türkiye’de kurulan ilk kadın kooperatiflerinden biridir. Ve reçel, tel kırma, karanfilli kolye gibi el işleri yaparak bunları satmaktadırlar. 

Karanfil Kokulu Kadınlar ise içerisinde birçok meslek sahibi insanın bulunduğu bir çalışma grubudur. Karaburun yöresine özgü el işleri yaparak bunları sergilemektedirler. Unutulmaya yakın, hikayeleri olan motifleri farklı farklı eşyalara işleyerek bunları satmaktadırlar. Yurt içi ve yurt dışına satışlar yapmışlardır. Karanfil kolyeler, onların en çok satışı yaptığı ürünleridir. Bu kolyeler, herkes tarafından ilgiyle karşılanmıştır. 

Hikayesi olan ve işlenilen motifler 

Kadınların yaşadığı olayları veya duygularını nakışlarına yansıttığı motiflerin hikayeleri; 

Kuleli: Çok eskiden Karaburun’da yaşamış Mintan Nine'nin, oğluyla evlenen gelini için yaptığı düşünülen çok zor desende kuleler ve kulenin pencereleri bu motifte yer alıyor.

Bir avuç altın: Eski zamanlarda bir İngiliz çiftin, Karaburun’da iş yapan bir kızdan, elindeki işi satın almak istemesi ve kızın “Bir avuç altın versen de satmam” demesiyle yere atılan altınlar bu motifte yer alıyor. 

Elti eltiye küstü: Bozköy’deki iki gelinin kayınvalidelerinin işlediği örtü yüzünden tartışması ve kayınvalidenin, birbirine sırt çeviren iki kişiyi anlattığı el işini gelinlerine kızdığından dolayı bir başka kadın hediye ettiğinin hikayesidir. 

Çarkıfelek: Şans getirmesi için işlenilen bir motiftir. 

Karaburun Challange

Karaburun ile ilgili sorularınızı ve merak ettiklerinizi aşağıdaki iletişim bilgilerimi kullanarak bana iletebilirsiniz. Karaburun'un tarihi, coğrafi, turistik ve diğer tüm detaylı bilgilerini bana sorabilirsiniz. Karaburun hakkında bilgilerinizi karşılaştırmak isterseniz keyifle katılırım :)

Karaburun, Uğur Özsoy'dan sorulur!